Respecteier dien taal

Respecteer dien taal………..(34) Een b met een streepje: ƀ? Een gestreepte b dus??

Een b met een streepje: ƀ? Een gestreepte b dus??
Als u goed kijkt, dan ziet u inderdaad de letter b met een streepje. Ja, dat is de zogenaamde gestreepte b.

Lees het artikel »

Respecteier dien taal…..33…….

Respecteier dien taal……..(nr. 33; sept.2019)

Een nogal “springerige”  – r –.

Het is zomeravond: een lange warme avond op een terrasje met een drankje…heerlijk ontspannen. Om je heen het rustige geroezemoes van mensen die ook zitten te  genieten van dit heerlijk moment.

Een tik op mijn schouders haalt me snel uit mijn luie overpeinzingen. De vraag  zalige zomeravond? De aanleiding is een gesprek in het Sittards achter me waarin iemand het woord “driede” gebruikte. Dat moest natuurlijk zijn “derde”! of niet soms? Welles/nietes!! U kent dat ongetwijfeld wel…

Hoe is nu eigenlijk de taalkundige situatie? We verdelen de getallen in (bepaalde) hoofdtelwoorden (2 – 3 – 12 – 27….) en rangtelwoorden (eerste – zevende – twintigste…).

 Hoe worden die laatste nu gevormd? De getallen 1 tot en met 19 worden – met uitzondering van eerste – achtste – ) gevormd door het basiswoord + de uitgang –de. Dus: twee+de; drie+de; vier+de; zeventien+de. Vanaf 20 worden de rangtelwoorden gevormd door het basiswoord + de uitgang –ste.                  Maar er is iets vreemds aan de hand: naast drie-de heeft zich ook der-de gevormd. Dat laatste nu is in de Standaardtaal als norm opgenomen. In dialecten daarentegen hoort men nog vaak de originele vorm: drie-de. Dus: driede en derde kunnen uitstekend naast elkaar voorkomen

Maar wat is er in feite gebeurd? We zien dat de –r- verspringt, van plaats verandert: van vóór de klinker naar achter de klinker (en omgekeerd): dRiede > deRde. Typisch Sittards? Nou nee, het is een algemeen bekend verschijnsel: de verspringing van de –r- rond een klinker. Officieel wordt dat r – metathesis genoemd.

We geven wat voorbeelden: eerst Nederlands – Limburgs en vervolgens Nederlands – andere talen.

U ziet, het zijn slechts enkele voorbeelden. Wellicht heeft het een ander uw interesse gewekt en gaat u zelf op zoek. Wie weet wat u nog ontdekt….

Maar een vraag: als u nog duidelijke voorbeelden gevonden heeft, geef die dan a.u.b. even door: fag.walraven@ziggo.nl.

Alvast mijn dank!!

F.W. (Sittard, 24 sept. 2019)

Bron : Sittard-geleen.nieuws.nl

Respecteier dien taal………32 (2018)

                                                           2018

Mei 2018! En nu nog met als thema 2018.

Lees het artikel »

RESPECTEIER DIEN TAAL ………31 (Dialek en carnaval)

Dialek en carnaval

De Vastenavond (Vastelaovend) is al weer geruime tijd voorbij.

Lees het artikel »

Respecteier dien taal…30 (1997-2017 : ’t Limburgs 20 jaar erkend als streektaal)

1997 – 2017: ’t Limburgs 20 jaar erkend als streektaal

Lees het artikel »

Respecteier dien taal…. 29 (Jaor van de dialekte (5))

 

’t Jaor van de dialekte (5)

Onlangs werd de viering van het 90-jarig bestaan van de Vereniging Veldeke Limburg dat in het teken stond van ’t Jaor van de dialekte afgesloten.

Lees het artikel »

Respecteier dien taal…..28 (Woróm sjrif me dat zo….? (vervolg)

Woróm sjrif me dat zo….? (vervolg)

De erkenning als streektaal: 20 jaar

In de maand februari van dit jaar gedenken we wel een heel bijzondere gebeurtenis die heel erg belangrijk is voor onze dialecten.

Lees het artikel »

Respecteier dien taal…….27 (Woróm sjrif me dat zo…..??)

Woróm sjrif me dat zo…..??

Het is nu de tijd rond carnaval. Vastelaovend zullen sommigen blijven zeggen. Voor mij maakt het niet veel uit: ik vind het sowieso een fantastisch feest dat traditiegetrouw wordt afgesloten door Aswoensdag.

Lees het artikel »

Respecteier dien taal……26 (’t Jaor van de dialekte 4)

2016 wordt gezien als een jaar waarin onze dialecten zich provinciaal in een bijzondere belangstelling mochten verheugen.

Lees het artikel »

Respecteier dien taal……25 (’t Jaor van de dialekte 3)

In een van haar wekelijkse columns wijst prof. dr. Leonie Cornips onlangs op een merkwaardig feit.

Lees het artikel »

SJRIEFWIEZER
Wilt geer gaer goud Zittesj sjrieve, numt dan
kóntak op mit De Willy Dols Stichting, die
hulp uch mit alle plezeier op waeg.

Gaot nao De Sjriefwiezer es ‘t goud Zittesj mót zeen. De Willy Dols Stichting hulp uch gratis op waeg nao ‘n modern Zittesje sjriefwies.

De Sjriefwiezer!
Es ‘t óm de richtige Zittesje sjpelling geit!
De Willy Dols Stichting
Es ‘t óm taal en teks in ‘t Zittesj geit.......

En womit zouwe veer uch kènne helpe ?
Dènk èns aan 'n teks van :
'n trouwkaart
'n gebäörtekaertje
'n gedachtenisprèntje (dodeprèntje)
'n program(-ma) buikske
'ne breif
'n gedich/ 'n leidje
'n verhaol

Höbt geer vraoge euver 't ein of anger, num dan gerös kóntak mit ós op via de e-mail of bel (046) 4517203
Steuntje
Hulp neudig bie 't sjrieve van 'n songtekst, gedich of sms'je in 't Limburgs? Dees basistips kènt me toepasse op de meiste Limburgse dialekte.

Download hie 't Steuntje es PDF »
Deze website is mede gefinancierd door: